بن سای های خانگی سوای بحث ظاهری، به لحاظ روش پرورش که شامل نور، آبیاری، کود، تعویض گلدان و هرس می شود؛ با هم متفاوت هستند از این رو در این مقاله به ویژگی های ظاهری 10 نوع بن سای خانگی و همچنین روش های صحیح نگهداری از آنها می پردازیم امید است مورد توجه شما عزیزان قرار بگیرد، تا پایان همراه ما باشید.
بن سای توری
از ویژگی های بن سای خانگی توری می توان به شکفتن گل های زیبا به رنگ های صورتی و سفید و به صورت توده ای در اواسط تابستان و داشتن تنه ی زیبا و شاخ و برگ فراوان اشاره نمود.
روش پرورش بن سای توری
نور: این گیاه به نور زیاد و حتی آفتاب نیاز دارد.
آبیاری بن سای توری: در بهار و تابستان که فصل رشد و نمو گیاه است، هر روز به آن آب بدهید و در زمستان خاک آن را مرطوب نگه دارید.
کود: در فصل رشد و نمو ماهی یکبار با کود بدون ازت نظیر کود سه بیست مایع آن را تقویت کنید.
تعویض گلدان بن سای توری: هر دو تا سه سال یکبار در اوایل بهار می توانید در محیطی سربسته و به دور از کوران نسبت به جا به جایی و تعویض خاک آن در صورت نیاز اقدام کنید.
هرس: در پاییز می توانید آن را هرس کنید. در تابستان گل های آن باز می شوند و محل برش ها را با خمیر مخصوص بپوشانید.
بن سای پیچ امین الدوله از دیگر انواع بن سای خانگی
همیشه سبز بودن و وجود گل ها سفید یا متمایل به رنگ زرد و معطر، یا به رنگ صورتی و سرخ از ویژگی های این گیاه است.
پرورش بن سای پیچ امین الدوله
نور بن سای پیچ امین الدوله از انواع بونسای آپارتمانی و یا خانگی: این گیاه را در بهار، باید زیر آفتاب کامل و در تابستان در نیم سایه نگهداری کرد. در زمستان نیز آن را از سرما و یخ زدگی محافظت کنید.
آبیاری: در طول فصل رویش هر روز نیاز به آبیاری دارد. ولی در زمستان باید در این کار امساک کرد و خاک آن را فقط کمی مرطوب نگه داشت ولی نگذارید خاک آن کاملا خشک شود.
کوددهی بن سای: در تابستان هر دو هفته یکبار نسبت به کوددهی بن سای توسط کود مایع گیاهان آپارتمانی اقدام کنید.
تعویض گلدان: هر دو سال یکبار در محیطی سربسته و بدون کوران می توان گلدانش را جا به جا کرد ولی در خاکی که ترکیبی مناسب برای بن سای داشته باشد، کاشت.
هرس پیچ امین الدوله: همانند سایر گیاهان و با همان روش آن را هرس و آرایش کنید. حذف مرتب برگ ها و ساقه های زائد موجب گلدهی بیشتر در بهار می شود. فراموش نکنید هنگام هرس کردن از قیچی تیز استفاده کنید.
در صورتی که تمایل دارید تا بن سای خانگی پیچ امین الدوله را تکثیر نمایید می توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر مقاله ی تکثیر بن سای را مطالعه نمایید.
بن سای مورد
قابلیت هرس پذیری و داشتن گلهای ریز و سفید و رشد سریع و نیمه خزان کنندگی و نیز ارزان بودن آن از ویژگی های این گیاه است.
شرایط محیطی پرورش بن سای مورد
نور: این گیاه به نور مستقیم (نیم سایه) نیاز دارد و نسبت به گرمای زیاد و خشکی هوا نیز حساس است.
برای نگهداری بن سای مورد، می بایست گیاه از تابش شدید نور آفتاب به خصوص در تابستان در امان باشد. گذاشتن یک لایه خزه روی خاک گلدان و مرطوب نگه داشتن آن کمک زیادی به شادابی و طراوت آن می کند.
آبیاری: در فصل رشد و نمو به آبیاری روزانه نیاز دارد. در زمستان خاک آن را مرطوب نگه دارید. اسپری کردن آب روی برگهای آن حداقل روزی یک بار بعد از غروب آفتاب توصیه می شود.
تغذیه بن سای خانگی مورد: هر دو هفته یکبار، هنگام رشد و نمو نسبت به تقویت آن با کود سه بیست npk اقدام کنید.
تعویض گلدان بن سای: در اوایل بهار یا اواخر پاییز هر دو تا چهار سال یکبار برای گیاهان پا گرفته توصیه می شود. منوط به اینکه جا به جایی آن در محیطی سربسته و به دور از کوران انجام گیرد.
هرس: بهترین فصل هرس برای این گیاه زمانی است که در حالت خواب به سر می برد. در هرس ریشه های آن عجله نکنید، بهتر است در چند نوبت هنگام جا به جایی گلدان، نسبت به حذف ریشه های آن اقدام کنید.
بن سای پسته
شاخه های محکم و قوی و رشدشان در همه جهت ها، برگ های چرمی و براق و مرکب و حساسیت به خشکی هوا و خاک از ویژگی های بن سای پسته است.
روش پرورش بن سای پسته
نور: پسته نسبت به نور آفتاب مقاوم است، ولی در بعد از ظهرهای تابستان باید در نیم سایه باشد.
آبیاری بن سای پسته: نیاز به آب زیادی ندارد، کافی است خاک آن را همیشه به خصوص در هنگام رشد مرطوب نگه دارید.
تعویض گلدان: جا به جایی گلدان بن سای پسته را هر سه سال یکبار، در محیطی سربسته و بدون کوران انجام دهید. چون گیاه نسبت به خشکی خاک و هوا حساس است سطح خاک آن را با یک لایه خزه بپوشانید و روزی یکبار روی خزه و برگهای آن مقدار کمی آب اسپری کنید.
هرس: جهت پرورش بن سای بون سای مذکور در هرس ریشه ها دقت کنید که حتما با وسیله ی تیزی انجام شود تا ریشه ها پاره نشوند. حذف جوانه های سرشاخه را نیز فراموش نکنید.
بن سای انار
وجود گل های قرمز و صورتی، به شکل شیپور و میوه ی زیبای آن در بهار و تابستان و پیچ و خم جالب شاخه ها از ویژگی های بن سای انار می باشد.
روش پرورش بن سای انار
نور بن سای خانگی انار: این گیاه به نور زیاد حتی نور خورشید، در صورتی که در فضای باز مستقر شده باشد، نیاز دارد. بن سای انار در پشت پنجره ی نوردار در داخل آپارتمان نیز به حیات خود ادامه می دهد منوط به اینکه در تابستان نور مورد استفاده به وسیله ی پرده ای توری فیلتر شده باشد.
آبیاری بن سای: هنگام رشد و نمو، قبل از گلدهی به آبیاری روزانه نیاز دارد. دقت کنید پس از گلدهی و ظهور میوه ها خاک آن را فقط مرطوب نگه دارید تا میوه ها به اندازه ی یک نخود شود، مجددا آبیاری آن را روزانه کنید.
در صورت عدم رعایت نکته ی ذکر شده گلها ریزش کرده و میوه ای به بار نخواهد آورد پس از خزان کردن فقط خاک آن را مرطوب نگه دارید.
کوددهی و تغذیه بن سای انار: قبل از شروع به گلدهی نیاز به تقویت دارد. در دوران گلدهی از دادن کود به آن خودداری کنید و چنانچه در زمستان خزان نکرده باشد می توانید به آن کود دهید.
تعویض گلدان بن سای انار: هر دو یا سه سال یکبار قبل از شروع فعالیت گیاه و در محیطی سربسته و به دور از کوران می توانید در صورت نیاز گلدان را عوض یا جا به جا کنید.
هرس: در زمستان می توانید نسبت به هرس آن اقدام کنید.
توصیه مهم در ارتباط با پرورش بن سای انار: توجه داشته باشید چون شاخه های انار ترد و شکننده هستند، هنگام سیم کشی از فرم دهی و خم کردن شاخه ها با زاویه ی زیاد اجتناب کنید و با احتیاط و دقت لازم این کار را انجام دهید.
معرفی بن سای پیراکانتا از انواع بن سای خانگی
بن سای پیراکانتا همیشه سبز، دارای برگ های کشیده به رنگ سبز تیزه و گل های کوچک و سفید رنگ در اوایل بهار است، همچنین داشتن میوه های ریز و زیاد نارنجی، قرمز و زرد در فصل تابستان تا اواخر زمستان و شاخه های تیغ دار از خصوصیات دیگر این درختچه است.
روش پرورش بن سای پیراکانتا
نور: این گیاه به نور زیاد حتی نور خورشید و همچنین برای به گل نشستن و میوه دادن به سرمای زمستانه نیاز دارد، ولی در یخبندان باید به مکان هایی خنک نظیر راه پله و پارکینگ های نوردار منتقل شود.
آبیاری بن سای پیراکانتا: در فصل رشد و نمو باید خاک آن را مرطوب نگه داشت و روی برگ های آن نیز آب اسپری کرد ولی در زمستان از میزان آبیاری بن سای کاسته شود.
کوددهی: قبل از شروع به گلدهی باید با کود شیمیایی جامد تقویت شود. این گیاه برای توسعه ی شاخ و برگ به ازت و توسعه ی گل و میوه به فسفر نیاز دارد. به جای فسفر از پودر استخوان نیز می توانید استفاده کنید.
تعویض گلدان بن سای: برای گیاهان پاگرفته جا به جایی گلدان، هر دو سال یکبار در محیطی سربسته و بدون کوران ضروری است. بهترین فصل تعویض گلدان بن سای پیراکانتا نیمه ی دوم اسفند تا اواسط فروردین است.
هرس گیاه: پس از اتمام گلدهی بن سای خانگی پیراکانتا می توانید نسبت به حذف شاخه ها با هرس مناسب اقدام کنید. هرس شدید باعث می شود در سال بعد گل و میده ندهد. پوشاندن محل های هرس شده را با بتونه ی مخصوص فراموش نکنید.
توصیه: به علت شکنندگی ساقه های گیاه هنگام سیم کشی برای فرم دادن به ساقه ها و یا به عبارتی ساخت بن سای، محتاطانه عمل کنید.
لازم به ذکر است پیراکانتا نسبت به آفات بن سای حساس بوده و می بایست دائما گیاه بررسی شده تا از دم هجوم آفات به گیاه اطمینان حاصل نمود.
بن سای آزالیای ساتسوکی
شکفتن گل های زیبا و صورتی رنگ، همیشه سبز بودن و همچنین فرم پذیری از ویژگی های این گیاه است که برای پرورش بن سای خانگی مناسب است.
پرورش بن سای آزالیای ساتسوکی
نور: این گیاه نیازی به آفتاب ندارد ولی باید در مکانی نیم سایه قرار بگیرد. در هنگام گلدهی نباید محل استقرار آن خیلی گرم باشد.
آبیاری بن سای آزالیای ساتسوکی: روزی یکبار در طول فصل رویش به آب نیاز دارد. در سایر فصول خاک آن را مرطوب نگه دارید. آب آن نیز نباید آهکی باشد.
کوددهی: از اوایل بهار تا وقتی به گل می نشیند هر دو هفته یکبار باید به آن غذا داده شود (کود 12 12 36 برای گلدهی مناسب است).
تعویض گلدان: پس از اینکه گلها پژمرده و خشک شدند (پایان گلدهی) می توان در محیطی سربسته و بدون کوران نسبت به جا به جایی آن اقدام کرد.
هرس: برای هرس آزالیای ساتسوکی پس از پایان گلدهی همه ی جوانه ها را از میان بردارید. جوانه های ثانویه را هم تا اوایل تابستان هرس کنید.
توصیه: حذف گلهای پژمرده و پلاسیده را در دوران گلدهی فراموش نکنید.
بن سای شفلرا از دیگر انواع بن سای خانگی
بن سای شفلرا گیاهی همیشه سبز و درون خانه ای با برگ هایی پنجه ای شکل و پایین تنه ی چوبی و فرم پذیر است که برای مبتدیان در زمینه پرورش بن سای توصیه می شود.
روش پرورش بن شفلرا
نور: این گیاه آپارتمانی است و نیاز به نور غیر مستقیم فراوانی دارد. در شمال و جنوب ایران می توان آن را در فضای باز (به جز فصل یخبندان) قرار داد.
آبیاری بن سای خانگی شفلرا: هنگام رشد و نمو روزی یکبار به آن آب دهید. در سایر فصول خاک آن را مرطوب نگه دارید. اسپری کردن آن در گرم ترین ساعات روز نیز ضروری است.
تعویض گلدان: هر دو سال یکبار در صورت نیاز در اوایل بهار نسبت به تعویض گلدان یا جا به جایی آن در محیطی سربسته و بدون کوران اقدام کنید.
هرس شفلرا: پس از رشد مناسب، به طور مرتب جوانه انتهایی را با ناخن انگشتان درست سرشاخه ها را بچینید و هر سه سال یکبار نسبت به هرس کلی بن سای شفلرا اقدام کنید. محل های هرس شده را با بتونه ی مخصوص بپوشانید.
معرفی بن سای نارون
خزان کنندگی و برگ های بیضی با دندانه های کوتاه، فرم پذیری و به خصوص زندگی در هر دو محیط، داخل و خارج از خانه، از ویژگی های بن سای نارون است به همین خصوصیات است که پرورش بن سای نارون، به مبتدیان توصیه می شود.
پرورش بن سای نارون
نور: بن سای نارون به مکانی سایه آفتاب نیاز دارد. چنانچه آن را در داخل ساختمان پشت پنجره قرار دهید، در تابستان باید نور آن فیلتر شده باشد.
آبیاری بن سای: در فصل رشد و نمو خاک آن را مرطوب و در زمستان نسبتا خشک نگه دارید.
کوددهی و تغذیه بن سای: در بهار و تابستان نیاز به کودی متعادل دارد. ولی در زمستان اگر خزان نکرد، فقط یکبار با کودی بدون ازت آن را تغذیه کنید.
تعویض گلدان بن سای نارون: هر دو تا سه سال یکبار در اوایل بهار می توانید نسبت به جا به جایی گلدان آن در محیطی سربسته و به دور از کوران در صورت نیاز اقدام کنید.
هرس نارون: در اوایل بهار می توانید شاخه های زائد را حذف کنید. در تابستان نیز شاخه های ضعیف را هرس کنید. پوشاندن محل های هرس شده، با بتوه ی مخصوص ضروری است.
توصیه: ریشه های بن سای نارون فوق العاده ترد و شکننده است. هنگام جا به جایی یا هرس دقت کنید تا حتما از وسیله ای تیز استفاده شود.
بن سای پیچ گلیسین
شکفتن گل های خوشه ای آویزان بنفش رنگ و معطر در اوایل فصل بهار قبل از ظهور برگها و خزان پذیری و داشتن عمری طولانی از ویژگی های بن سای پیچ گلیسین است.
پرورش بن سای پیچ گلیسین
نور: این گیاه به نور زیاد و حتی آفتاب نیاز دارد، ولی در ماه های تیر و مرداد در شهرهایی با آب و هوایی نظیر تهران بهتر است محل استقرار آن سایه آفتاب باشد.
آبیاری بن سای: در تابستان نیاز به آبیاری روزانه و آب فشانی روی برگ ها دارد، هر چند که در برابر کم آبی مقاوم است. در زمستان خاک آن را مرطوب نگه دارید.
کوددهی بن سای پیچ گلیسین: در فصل رشد هرچه کود کمتری به آن داده شود بهتر است. در اوایل پاییز نیز از دادن کود به آن خودداری کنید.
تعویض گلدان: در صورت نیاز بهترین فصل برای تعویض گلدان یا جا به جایی اوایل بهار است.
هرس گیاه: در اوایل بهار نسبت به کوتاه کردن شاخه های اضافی و تنه ی اصلی اقدام کنید. نهایت دقت و مواظبت را برای تحریک شاخه ها و هرس شان به کار برید چون در گلدهی آن موثر است. محل برش ها را با خمیر مخصوص بپوشانید.
در پایان اگر شما عزیزان هم در زمینه پرورش بن سای خانگی، سوال و تجربه ای دارید آن را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع: کتاب آموزش ساخت، نگهداری و پرورش بن سای
تالیف و گردآوری: حسن بنی هاشمی