معرفی چند نوع از گل طبیعی پیازدار

در آموزش گلکاری، گلهای طبیعی پیاز دار همگی در ردیف گیاهان ماندنی هستند که ریشه های زیر زمینی آنها به اشکال متفاوت است. پیاز این نوع گلها برای بقا و تکثیر آنها زمانی که گیاه قسمت های هوایی خود را مانند برگ و ساقه از دست می دهد، به کار آمده و پیاز آنها مخزنی برای نگهداری مواد غذایی لازم بوته ای است که سال بعد باید مجددا گلدهی داشته باشد.

ساختمان پیاز گل طبیعی

ساختمان پیاز های گل طبیعی بسته به جنس هر گیاه یا گل متفاوت است چنانچه پیاز گل سنبل به لحاظ ظاهر مانند پیاز معمولی خوراکی بوده که چند پوست روی آنرا پوشانده و از طرفی پیاز زنبق دشتی و گل خورشیدی فلس فلس و پیاز گل لاله گلایول یک تکه و گوشتی می باشد.

ریشه های این گلها نیز از این تغییرات مستثنی نیست به طوری که ریشه گل آلاله به شکل پنجه و ریشه زنبق، ساقه ای مغزدار و ریشه گل کوکب از نوع غدد گوشتی، مانند سیب زمینی است. این نوع گلهای طبیعی (پیازدار) عموما به واسطه گلهای زیبا که غالبا درشت و به اشکالی که مخصوص به خود آنهاست در کنار رنگ های زنده و منحصر بفرد، مورد توجه دوست داران گل می باشد.

دسته ای از این گل طبیعی فصل بهار و دسته ی دیگر تابستان و پاییز گلدهی دارند چنانچه با در نظر گرفتن فصل گلدهی، این گلها را مخلوط با هم در فضاهای مناسب بکاریم منظره فوق العاده زیبایی را به وجود می آورند. پیاز بعضی از گل های طبیعی مانند گل نرگس، گل لیلیوم و سنبل را می توان روی ظرف مخصوص که به جای خاک، در آنها آب می ریزند سبز کرده و از گلشان برای تزئین اتاق ها و سالن های خانه استفاده نمود.

روش کاشت گل طبیعی پیاز دار در باغچه

برای تزئین و درست کردن باغچه که بتوان از اواسط اسفند تا اواخر خرداد آنها را همیشه پر گل نگه داشت می توان از گل های طبیعی ای نظیر زعفران، سنبل، نرگس و لاله استفاده کرد به طوری که اگر این گلها، به ترتیب در کنار هم کاشته شوند باغچه ی زیبایی شکل گرفته که گلهای متنوع و زیبای آن چشم هر انسانی را روشن می سازد ولی باید دانست برای ساخت این نوع باغچه، همان طور که اشاره شد بایستی از گلهای پیاز دار استفاده کرد که امروزه هزینه گل آرایی باغچه با آنها گران قیمت خواهد بود.

برای آنکه باغچه ای که از گلهای مذکور کاشته شده را بتوان در تمام فصل بهار پرگل نگه داشت، باید پیاز گل طبیعی را به طوری ترتیب داده و مخلوط با یکدیگر کاشت تا به محض آنکه گل یک گونه تمام شد دسته ای دیگر شروع به گلدهی کند که برای اینکار باید پاییز زمین و خاک باغچه را کاملا آماده ساخته و پیاز هارا به ترتیب گلدهی روی زمین مورد نظر کاشت که به طور مثال می توان گفت اگر در باغچه بخواهید چهار جنس از گل طبیعی پیاز دار مانند زعفران، نرگس، سنبل و لاله کاشت کنید می بایست فاصله هر بوته از هم 10 سانتی متر و مدت زمان طول رشد هر گونه محاسبه شود به این ترتیب فاصله بین بوته ها که 10 سانتی متر است از نیمه اسفند تا آخر خرداد دسته دسته گلها، گلدهی داشته و همیشه سطح باغچه گلدار خواهد بود.

نکته دیگری که موقع کاشتن پیاز ها باید به آن توجه کرد عمق لازم خاک برای هر پیاز به نسبت درشتی و کوچکی آن است به طوری که برای زعفران 5 سانتی متر و برای لاله و سنبل 10 سانتی متر و برای نرگس 15 سانتی متر عمق، جهت کاشت پیاز در خاک لازم می باشد.

پس از آنکه گلدهی گلهای پیاز دار تمام شد نوبت به گلهای تابستانه می رسد که باید قبلا در زمان کاشت گل طبیعی پیازی، نشا شده باشند و بوته گل های پیاز دار را در همان باغچه یا دیگر فضایا باقی گذاشته تا برای تهیه پیازچه های کوچک در خاک مهلت داشته باشد و پس از آنکه از اواسط تابستان قسمت های هوایی آنها شروع به خشک شدن کرد، که در این مرحله برگ ها زرد شده و می ریزد باز هم پیاز هارا در جای خود باقی می گذارند که تا فصل پاییز مشغول استراحت باشند. بهتر است پیاز گلها سه تا چهار سال بدون آنکه آنها را از زمین بیرون آورده، در همان زمین باقی بگذارند و این موضوع در حالی صدق می کند که خاک محل مورد نظر دارای رطوبت باشد و در صورتی که محل مورد نظر (خاک کشت) دارای رطوبت نیست، می بایست پیاز گل طبیعی را پس از خشک شدن برگ ها (فصل تابستان) بیرون آورده و مجددا در فصل پاییز آنها را بکارند.

کاشتن پیاز گل طبیعی در گلدان

پیاز گل ها را به نسبت درشتی و کوچکی در هر گلدان از یک تا چهار دانه باید کاشت به طور مثال برای هر گلدان 10 سانتی متری، یک عدد پیاز گل سنبل، سه تا چهار پیاز گل نرگس و یا چهار دانه پیاز گل لاله بسته به رقم می کارند نکته حائز اهمیت در این حوزه کاشتن پیاز گل طبیعی در گلدان آن است که قبل از آنکه بخواهید گلدان را نظافت کنید می بایست سوراخ ته گلدان را با چند تکه تیله شکسته بپوشانید تا به آسانی آب اضافی از انتهای گلدان خارج شود.

سپس می توانید با مخلوطی از خاکبرگ و خاک کود پوسیده و شن، گلدان مورد نظر را از خاک پر کنید و خاک را با استفاده از دست فشرده کنید و سپس با کاشتن پیاز و پر کردن خاک اطراف آن، آبیاری را انجام دهید.

روش مناسب نگهداری از گل طبیعی پیازدار

عموما گل های پیاز دار چند ماه از سال را در حال استراحت به سر می برند که در این زمان پیازها عاری از ریشه، ساقه و برگ می شوند که همین زمان برای تکثیر یا جا به جا کردن یا فرستادن پیازها به نقطه ای دیگر، زمان مناسبی است به طوری که آن دسته که بهار گل می دهند در تابستان در حال استراحت بوده و پاییز آنها را از نو می کارند (سنبل، نرگس، لاله) و دسته ای دیگر که تابستان و پاییز گل می دهند، زمستان استراحت کرده (گل گلایول) که پیاز این گل طبیعی را در بهار می کارند.

غالبا پیاز ها را می توان در زمان استراحت بیرون آورده، خشک کرده و چند ماه خارج از زمین، در نقاط هواگیر و خشک نگهداری کرده یا به نقاط دیگر فرستاد که این کار برای گل زنبق دشتی امکان پذیر نیست زیرا فلسهای پیاز آن از خشکی صدمه دیده و به زودی خراب و از بین می رود.

گل سنبل اولین گل طبیعی پیازدار

گل سنبل گیاهی است که از سال ها پیش کاشتن آن متداول بوده و می توان گفت این گیاه از گل طبیعی از تیره سوسن ها و پیاز دار به ارتفاع رشد 15 تا 20 سانتی متر می باشد که گل های آن زودرس بوده که به شکل خوشه از انتهای ساقه گوشتی معمولا از نیمه اسفند تا فروردین باز می شود و گلبرگهای آن به رنگ های متفاوتی نظیر سفید، قرمز، بنفش، صورتی و زرد است.

در کشور هلند مخصوصا نواحی هارلم مزارع بزرگی از سنبل و لاله کشت می شود. مزیتی که کشور هلند نسبت به سایر کشورها دارد که در آن گلهای سنبل عالم معروف شده به واسطه سه عامل اصلی نگهداری، دقت و منطقه مساعد از نظر جوی و زمین حاصلخیز است که چنین عوامل مساعدی کمتر در یک جا پیدا می شود به خصوص در ایران که هوای خشک و آفتاب سوزان و روشنایی زیاد آن چندان مساعد برای پرورش این گل طبیعی زیبا یعنی گل سنبل نیست.

انواع گل سنبل

گل سنبل را اصولا می توان در سه دسته تقسیم بندی کرد:

• سنبل هلندی H.orientalis
• سنبل ولایتی یا پاریسی H.O.prvincialis
• سنبل رومی H.O.olbulus

گل سنبل را در این حوزه از معرفی گل طبیعی با کاشتن پیازچه های کوچک که پس از یک عمل مختصر از روی پیاز اصلی تولید می شود، تکثیر می کنند تعداد این پیازچه ها بسته به رقم گیاه اصلی می تواند کم یا زیاد باشد. برای اینکه از پیاز گل سنبل بخواهند پیازچه های کوچک بگیرند باید یک ماه قبل از موقع کاشتن انتهای پیاز را به شکل مخروط کوچکی با چاقو در آورده و آنرا به شکل صلیب شکاف داده و اجازه دهند که جای برش خوب خشک شود و آن وقت پیاز را در عمق کمتری نسبت به پیاز های دیگری که این عمل را انجام ندادند، بکارند.

زمان کاشت گل سنبل

بهترین فصل کاشتن پیاز گل سنبل در گلدان، ماه آبان و آذر است و اگر تصمیم بر آن باشد که زودتر از گل سنبل استفاده شود می بایست گلدانهای 10 سانتی متری را با خاک خیلی سبک و مملو از مواد پوسیده به ترکیب 5 قسمت خاک رسی شنی و 3 قسمت کود کاملا پوسیده و 2 قسمت ماسه شسته پر کرده و سپس پیاز سنبل را به طوری در گلدان قرار دهند که تمام پیاز گل سنبل در خاک باشد و در مرحله بعدی این گلدان ها را پس آب دادن در زمین قرار داده که حرارت زمین سبب می شود پس از یک ماه پیاز ها کاملا ریشه دار شده و جوانه از نوک پیاز پدیدار شود. در آن زمان گلدان را از زمین بیرون آورده و در منطقه ای معتدل مثل گلخانه قرار می دهند تا گلهای آن باز شود. زمان باز شدن گل این گل طبیعی یعنی سنبل بسته به گرمای گلخانه می تواند زودتر یا دیرتر اتفاق بیفتد.

برای کاشتن پیاز گل سنبل در آب فقط گذاردن پیاز روی ظرف مملو از آب که در آن مقدار کمی خاک موجود باشد کافی نیست، بلکه باید از گیاه مراقبت بیشتری انجام داد که قبل از بیرون آمدن برگ های گیاه از پیاز کاملا ریشه های خود را در آب منتشر کرده باشد برای این کار به طوری که قبلا گفته شده است بهتر است روی هر پیاز کلاهک کاغذی گذاشته شود تا روشنایی کمتری به پیاز گیاه برسد در نتیجه، پیاز دیرتر شروع به فعالیت می کند و ضمنا می بایست مواظب بود آب ظرف به اندازه باشد که سطح آب مماس با ته پیاز بوده و تمام ریشه ی گیاه در آب بماند.

برای کاشتن این گل طبیعی یعنی سنبل در هوای آزاد می بایست روی زمین خاک سبک و سالم باشد و اگر زمین مساعد نباشد باید از قبل آنرا اصلاح کرده و آماده سازی خاک باغچه را انجام داد و سپس ماه آبان و آذر پیاز هارا به عمق 15 سانتی متر و اگر، محل کاشت دارای سرمای سخت و شدید است عمق کاشت بیشتر شود و پس از آنکه مرحله گلدهی سنبل تمام شود باید نیمی از برگهای آن را بریده و در زمانی که ماه خرداد و تیر فرا برسد با خشک شدن دیگر برگها، پیاز را از زمین خارج کرده و پس از آنکه پیاز ها چند روز در معرض جریان هوا قرار گرفتند، از آنها برای کاشت سال بعد در جال خشک و تاریک نگهداری کرد.

گل مریم دومین گل طبیعی پیازدار

گل مریم Polianthes که فقط یه گونه از آن کاشته می شود جنسی از تیره سوسن هاست. گل مریم باغی P.tuberosa گلی پیاز دار با برگهای کوتاه و ساقه هایی بلند که تا یک متر ارتفاع دارد و در انتهای دوره رشد یگ گل طبیعی سفید با عطری تند و مطبوع تولید می کند.

گل مریم را در زمین و گلدان می توان کاشت در مناطقی که سرمای زمستان طولاتی تر است چون ممکن است پیاز گل مریم آسیب ببیند، بهتر است آنرا در گلدان کشت کرد و برای کاشتن گل مریم در گلدان، باید از پیازهایی که تولید پیازچه نکرده را جدا کرده و آنها را در گلدان مملو از خاک تازه سیاه مخلوط با خاک برگ کاشته و در گلخانه سرد و یا دیگر نقاط آبیاری کنند پس از آنکه اطمینان حاصل شد سرمای هوا آسیبی به گیاه نمی زند گلدان ها را بیرون آورده و در مقابل آفتاب قرار دهند. معمولا گل مریم از شهریور تا مهرماه گلدهی دارد و ممکن است گاهی این زمان زودتر نیز، باشد.

گل لاله سومین گل طبیعی پیازدار

گل لاله Tulipa گیاهی مقاوم به سرما از تیره سوسن ها و دارای پیاز گوشتی است که از اوائل فروردین تا اواخر خرداد بسته به گونه و رقم های مختلف، گلدهی دارد و طول زمان گلدهی هر بوته می توان گفت که تقریبا 15 روز می باشد. از گل طبیعی لاله 12 گونه مختلف وجود دارد که مدت های مدیدی است که در مجموعه دوست داران گل لاله، دیده می شود ولی این گونه ها یک رقم موسوم به گل لاله ژنسر T.gosneriana دارند که بیشتر مورد توجه دوست داران گل و گیاه بوده و از این رقم می توان گفت که 1500 واریته مختلف شکل گرفته است که به همین نظر امروزه گل لاله ژنسر از لحاظ زیبایی و زیادی رقم، متمایز از دیگر گونه های گل لاله می باشد.

انواع گل لاله

گل های لاله از چند گونه اصلی این گل به دست آمده که انواع آنها به شرح زیر می باشد:

• گل لاله دوک دوتول T.Suaveolens، رقم پاکوتاه با گلهای خوشبو و پیش رس (فروردین) به رنگ قرمز با حاشیه های زرد، سفید، نارنجی و بنفش.
• گل لاله ژنسر
• گل لاله دراگون T.Turcica که به واسطه گلهای درشت با گلبرگ های طویل و موج دار و لبه های بریده بریده به رنگ های قرمز، نارنجی و سبز مات محبوبیت زیادی دارد.
• گل لاله T.greigi که منشا ترکستان دارد و رنگ گلبرگهای آن قرمز و مسی بوده که روی برگ های گیاه میتوان لکه های قهوه ای رنگ را مشاهده کرد.

تمام گونه های گل لاله به وسیله تقسیم پیازچه های کوچک که در کنار پیاز اصلی به وجود می آیند، تکثیر می شوند. چند هفته پس از تمام شدن دوران گلدهی این گل طبیعی زیبا یعنی گل لاله، بوته ها زرد و کم کم خشک می شوند که به آسانی می توان آنها را از پیاز که در زمین قرار گرفته جدا کرد و پس از عبور از این مرحله پیاز گل لاله را از زمین بیرون آورده و در معرض هوا و سایه قرار دهند تا رطوبت آن کم شود و سپس در زمان کاشت مجدد که در ماه مهر و آبان است، پیاز ها را با فاصله 15 تا 18 سانتی متر از هم به عمق 10 سانتی متر بکارند. خاک زمین گل لاله باید مانند خاکی که برای کاشتن گل سنبل که قبلا به آن اشاره شد، باشد.

در صورتی که تا به حال تجربه پرورش و نگهداری گل طبیعی پیاز دار را داشته اید، می توانید تجربیات خودتان را با ما در این بخش، به صورت کامنت به اشتراک بگذارید.

منبع: کتاب گل کاری عملی
نوسینده: غلامرضا وزیری الهی