فراهم کردن شرایط نگهداری فیتونیا و همچنین پرورش این گیاه فوق العاده زیبا در منزل کار دشواری نبوده و برای شما زحمت چندانی ندارد. برای ترغیب گیاه فیتونیا از گیاهان آپارتمانی کوچک به رشد حداکثری می بایست خاک گلدان حاوی عناصر غذایی و دارای قدرت زهکشی بالا و از سویی دیگر، نور محل نگهداری فیتونیا در خانه، نور غیر مستقیم و فیلتر شده خورشید باشد.
از دیگر الزامات نگهداری گیاه فیتونیا می توان به رطوبت محیطی و کوددهی صحیح گیاه اشاره نمود به طوری که برای حفظ شادابی و طراوت برگ های فیتونیا، باید رطوبت محیطی بالای 50 درصد (نگران نباشید نیازی نیست خانه خود را به گلخانه تبدیل کنید) و گیاه ماهانه یکبار توسط کودهای ملایم و کامل نظیر کود سه بیست مایع تغذیه شود.
در ادامه این مقاله از سری مقالات سایت پرشیالرن ما هر یک از موارد اشاره شده و دیگر رمز و رازهای نگهداری فیتونیا (مثل روش صحیح آبیاری گیاه، تکثیر فیتونیا و …) را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد تا با آشنایی بیشتر از شرایط پرورش فیتونیا بتوانید برای سالهای متمادی از گیاه خود مراقبت کرده و از پرورش آن نهایت لذت را ببرید، تا پایان همراه ما باشید.
خلاصه ای از معرفی و شرایط نگهداری فیتونیا
- نام علمی: Fittonia albivenis
- نام عمومی: فیتونیا
- مبدا: آمریکای جنوبی.
- شرایط نوری محل نگهداری فیتونیا: نور فیلتر شده و غیر مستقیم خورشید.
- نحوه آبیاری: خاک همواره مرطوب اما نه به حالت غرقاب سنگین.
- خاک گلدان: دارای قدرت زهکشی بالا و غنی از عناصر غذایی.
- کوددهی: ماهانه یکبار گیاه توسط کودهای رقیق و کامل تغذیه شود.
- رطوبت محیطی: بالای 50 درصد.
- هرس: به طور منظم برای حفظ رشد فشرده و یکدست گیاه.
- تکثیر: مرسوم ترین روش تکثیر فیتونیا قلمه زدن آن می باشد.
- تعویض گلدان: هر دو سال یکبار به علت کوچک بودن فضای رشد برای توسعه ریشه ها بهتر است گلدان فیتونیا تعویض شود.
- نحوه مقابله با آفات و بیماری ها: گیاه فیتونیا در مقابل آفات مقاوم بوده و نسبت به هجوم بیماری ها واکنش بسیار خوبی دارد.
- سمی بودن: فیتونیا نه برای انسان و نه برای حیوانات خانگی سمی نمی باشد.
گیاه آپارتمانی فیتونیا به چه مقدار نور خورشید نیاز دارد؟
گیاه فیتونیا منشا نقاط گرمسیری و بارانی را دارد یعنی در حالتی که گیاه همواره در طبیعت زیر سایه بان درختان زندگی کرده و نور غیر مستقیم خورشید را دریافت می کند بنابراین ما می بایست از الگوی رشد گیاه در طبیعت تقلید کرده و برای نگهداری فیتونیا خود، نور فیلتر شده ی خورشید را در محل پرورش گیاه فراهم کنیم از این رو توصیه می شود گلدان گیاه را با فاصله ی یک الی دو متری از پنجره ی خانه قرار دهید و نور خورشید را توسط پرده پنجره برای گیاه خود فیلتر کنید.
فیتونیا از گیاهان آپارتمانی با نور کم محسوب می شود در نتیجه اگر نور محل پرورش فیتونیا بیش از اندازه باشد، برگ های گیاه دچار علائم سوختگی شده و شروع به پژمرده شدن می کنند (نور زیاد تبخیر و تعرق برگ هارا افزایش داده و آنها را پژمرده می کند).
فیتونیا در چه درجه حرارتی رشد مناسب خود را دارد؟
بهترین درجه حرارت برای نگهداری فیتونیا در خانه، محدوده دمایی 16 الی 26 درجه سانتی گراد می باشد (درست مانند شرایط نگهداری پتوس) به طوری که فراهم کردن این دما در خانه بسیار آسان بوده و نیاز به انجام فرآیندهای بسیار سختی ندارد.
یکی از دلایل ریزش برگ فیتونیا مناسب نبودن درجه حرارت محل پرورش گیاه است به طوری که فیتونیا از گیاهان آپارتمانی مقاوم به سرما محسوب نشده و در شرایطی که دما بین 10 الی 14 درجه سانتیگراد باشد، رشد فیتونیا به طور کامل متوقف شده و برگ های این گیاه زیبا دچار ریزش می شوند از این رو توصیه می شود همواره در بحث پرورش فیتونیا در خانه به این نکته ی مهم توجه داشته باشید.
رطوبت محیطی برای نگهداری فیتونیا چقدر باید باشد؟
همان طور که اشاره شد گیاه فیتونیا بومی مناطق گرمسیری و بارانی است در نتیجه جای تعجبی ندارد که گیاه برای رشد مناسب خود نیاز به رطوبت محیطی بالا داشته باشد.
در صورت عدم رطوبت کافی در اطراف گیاه، برگ های فیتونیا به سرعت پژمرده شده و از بین خواهند رفت که در این بین ممکن است شما با غبارپاشی گیاه و یا تبخیر آب آبیاری از سطح خاک، رطوبت مناسب را برای گیاه خود فراهم کنید اما غبارپاشی و یا آبیاری مکرر گیاه نیز خسارات خود را در پی داشته و گیاه شما را با استرس های شدیدی روبرو می کند.
روش های متفاوتی برای تامین رطوبت گیاهان آپارتمانی وجود دارد که مرسوم ترین آن، ریختن مقداری سنگریزه روی زیر گلدانی گیاه است که با تجمع آب اضافی حاصل از آبیاری گیاه، رطوبت محیطی افزایش پیدا کند.
از دیگر روش های افزایش رطوبت برای نگهداری فیتونیا و همچنین جلوگیری از پژمردگی برگ فیتونیا می توان به قرار دادن یک دستگاه بخور در نزدیکی گیاه اشاره نمود که به آسانی توسط این تامین کننده، رطوبت محیطی افزایش داشته و برگهای گیاه بدون هیچگونه آسیبی شادابی خود را حفظ خواهند کرد.
برای پرورش فیتونیا از چه خاکی استفاده کنم؟
بهترین نوع خاک برای نگهداری فیتونیا آن است که بتواند به خوبی رطوبت را درون خود حفظ کرده و آب اضافی حاصل از آبیاری گیاه را تخلیه کند (درست مانند نگهداری برگ بیدی و نگهداری بگونیا رکس) از این رو بارها مشاهده شده است افرادی که در پرورش فیتونیا موفق هستند از خاک مخصوص بنفشه آفریقایی برای گلدان گیاه استفاده می کنند با این حال ترکیب کوکوپیت، پیت ماس و پرلیت نیز برای گلدان فیتونیا مناسب بوده و در تامین عناصر غذایی و همچنین خروج آب اضافی از انتهای گلدان به خوبی عمل می کند.
بنابر آنچه که گفته شد سوای آنکه شما از چه نوع خاکی برای پرورش گیاه خود استفاده می کنید بهتر است برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه ها به مقدار 10 سانتی متر از انتهای گلدان را توسط ماسه پر کنید تا از تجمع آب اضافی در اطراف ریشه های گیاه جلوگیری شود.
از دیگر الزامات نگهداری صحیح فیتونیا، گلدان آن می باشد که می بایست حتما و حتما دارای منافذ زهکشی باشد تا خاک گلدان هیچگاه حالت غرقاب به خود نگیرد.
بهترین زمان و روش آبیاری فیتونیا چیست؟
ریشه گیاه فیتونیا نیاز به رطوبت دائم دارد اما همانطور که اشاره شد نباید این رطوبت به گونه ای باشد که ریشه های گیاه را پوسیده کند از این رو توصیه می شود هرگاه 7 سانتی متری سطح خاک گلدان خشک می شود اقدام به آبیاری فیتونیا نمایید.
سرعت خشک شدن سطح خاک برای نگهداری فیتونیا به علت چهار فصل بودن کشور ایران متفاوت است و به همین علت گاهی نیاز است که گیاه را هفته ای یکبار و گاهی، هر چهارده روز یکبار آبیاری کنید.
در صورتی که آبیاری فیتونیا زیاد باشد، برگ های گیاه در درجه اول زرد شده و در قدم بعدی پژمرده خواهند شد (که به شرح کامل آن قبلا در مقاله پژمرده شدن فیتونیا پرداختیم) بنابراین پیشنهاد می شود در آبیاری گیاه با دقت زیادی عمل کنید تا فیتونیای دوست داشتنی شما دچار بیماری های قارچی نشود.
بهترین زمان و روش کوددهی فیتونیا چیست؟
در فصل بهار و تابستان ماهانه یکبار گیاه را توسط کودهای ملایم و کامل نظیر کود مایع گیاهان آپارتمانی تغذیه کنید و سپس با فرا رسیدن فصل پاییز و زمستان و با کند شدن رشد گیاه، توصیه می شود کمی سرعت کوددهی فیتونیا را کاهش داده و هر دو ماه یکبار گیاه خود را تقویت کنید.
برای نگهداری فیتونیا بهتر است بعد از پنج نوبت کوددهی گیاه، خاک گلدان توسط آب ولرم شستشو داده شود تا میزان نمک های مضر اطراف ریشه گیاه کاهش پیدا کند.
چگونه فیتونیا را هرس کنم؟
فیتونیا از جمله گیاهانی محسوب می شود که نیاز چندانی به هرس ندارد مگر آنکه بخواهید ظاهر گیاه حالت متراکم خود را حفظ کرده و از جلوه زیباتری برخوردار باشد که در این صورت می توانید ساقه و برگ های کناری گیاه را هرس کنید تا فیتونیای شما شکل و شمایل بهتری داشته باشد.
بهترین زمان هرس فیتونیا فصل بهار و تابستان می باشد زیرا گیاه طی این بازه زمانی در دوران رشد فعال خود به سر می برد و از سویی دیگر توصیه می شود برای هرس زمستانه گیاه، تنها به حذف شاخه و برگ های آسیب دیده فیتونیا خود اکتفا کنید.
چگونه گیاه فیتونیا را تکثیر کنم؟
مرسوم ترین روش تکثیر فیتونیا، قلمه زدن گیاه می باشد از این رو پیشنهاد می شود قلمه انتخابی حتما دارای دو گره روی ساقه خود باشد.
در فصل بهار از نوک ساقه ها، قلمه هایی به اندازه 5 الی 7 سانتی متر جدا کنید و سپس قلمه ی بریده شده را در بستری که خاک مرطوب و سبک دارد کشت کنید.
با طی شدن مراحل قبلی جهت نگهداری فیتونیا (قلمه)، گلدان کوچک گیاه را در جایی که گرم و مرطوب است قرار دهید و سپس منتظر بمانید تا با طی شدن چندین هفته، قلمه ها ریشه زایی داشته و شروع به رشد و نمو کنند.
آفات و بیماری های فیتونیا
اگرچه فیتونیا به طور کلی گیاهی مقاوم در برابر آفات و بیماری ها می باشد اما نگهداری فیتونیا به شکل صحیح، همواره دغدغه اصلی پرورش دهندگان این گیاه زیبا بوده است با این حال توصیه می شود دائما بافت رویشی گیاه خود را بررسی کنید تا از عدم هجوم آفات گیاهان خانگی اطمینان حاصل شود.
در صورت هجوم آفات می توانید توسط صابون های حشره کش با رعایت دوز مناسب استفاده کرده و حشرات موذی را از بین ببرید.
شایع ترین بیماری فیتونیا (البته اگر اتفاق بیفتد)، پوسیدگی ریشه می باشد بنابراین در زمان زرد شدن برگ های فیتونیا توصیه می شود گیاه را به طور کلی از گلدان خارج کرده و ریشه های آن را به خوبی بررسی کنید.
در صورت پوسیده شدن ریشه ها توصیه می شود آنها را تا نقطه سالم هرس کرده و از گیاه خود در خاک جدید و یا تازه نگهداری کنید.
در صورتی که در ارتباط با هر یک از موارد نگهداری فیتونیا سوالی دارید حتما آن را با ما و دیگر همراهان سایت پرشیالرن به اشتراک بگذارید.